Dzielność (zwana także odwagą) to zdolność do podejmowania trudnych działań mimo strachu, ryzyka czy niepewności. Osoby o wysokim poziomie tej cechy nie unikają trudnych sytuacji – zamiast tego działają, nawet jeśli wiąże się to z pewnym dyskomfortem czy ryzykiem.

Według Petersona i Seligmana (2004) dzielność to „zdolność do przeciwstawiania się trudnościom, podejmowania działań pomimo lęku i obrony swoich przekonań”. To cecha, która pozwala radzić sobie w sytuacjach stresowych, wytrwać w dążeniu do celu oraz stawić czoła wyzwaniom, niezależnie od presji otoczenia.

Czym jest dzielność?

Odwaga to umiejętność stawiania czoła wyzwaniom, zagrożeniom i trudnościom. Oznacza działanie zgodnie z własnymi wartościami i przekonaniami, niezależnie od tego, czy jest to popularne, czy spotyka się z oporem otoczenia. Kluczowym elementem dzielności jest konfrontacja z lękiem, zamiast jego unikania.

Wyróżnia się trzy główne rodzaje dzielności – każda z nich odnosi się do innego obszaru życia i może manifestować się w różny sposób:

🔹 Odwaga fizyczna – objawia się w sytuacjach wymagających odwagi ciała, takich jak działania strażaków, policjantów czy żołnierzy, którzy ryzykują swoje życie, by chronić innych.
🔹 Odwaga psychologiczna – polega na mierzeniu się z własnymi wewnętrznymi trudnościami, na przykład konfrontacji z bolesnymi aspektami samego siebie, własnymi ograniczeniami czy trudnymi emocjami.
🔹 Odwaga moralna – to odwaga, by wypowiadać się i działać zgodnie z tym, co uważamy za słuszne, nawet jeśli oznacza to przeciwstawienie się opinii grupy czy ryzyko bycia odrzuconym.

Dzielność nie polega na braku strachu, lecz na działaniu pomimo niego. To siła, która pomaga pokonywać trudności, wytrwać w trudnościach i bronić tego, co jest dla nas ważne.

Dzielność to siła, która pozwala przezwyciężać strach i podejmować działania

Osoby odważne są w stanie przekraczać własne ograniczenia, podejmować trudne decyzje i działać zgodnie ze swoimi wartościami. Badania pokazują, że odwaga wiąże się z wyższą odpornością psychiczną, większym poczuciem sprawczości i lepszym radzeniem sobie ze stresem. W pracy może być widoczne w podejmowaniu trudnych rozmów, obronie własnych pomysłów, czy zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi. W codziennym życiu będzie się przejawiać poprzez podejmowanie nowych wyzwań, wychodzenie ze strefy komfortu, albo radzenie sobie z niepewnością. Za to w relacjach może się ujawnić w otwartym wyrażaniu swoich uczuć, konfrontowaniu się z trudnymi tematami, a także w stawaniu w obronie innych.

Dzielność jest mocną stroną w kategorii odwagi, jednej z sześciu cnót, które dzielą 24 mocne strony na podkategorie. Odwaga opisuje mocne strony, które pomagają działać pomimo trudności i pozostać wiernym wartościom.

Dzielność w badaniach

Badania pokazują, że dzielność jest silnie powiązana z odpornością psychiczną i poczuciem skuteczności. Osoby, które rozwijają tę cechę, są bardziej skłonne do podejmowania wyzwań i lepiej radzą sobie ze stresem (Seligman, 2011). Peterson i Seligman (2004) podkreślają, że dzielność jest jedną z kluczowych cech ludzi sukcesu – pomaga w przełamywaniu barier i konsekwentnym dążeniu do celu.
Podsumowując, dzielność to cecha, która nie tylko ułatwia pokonywanie trudności, ale także wzmacnia poczucie własnej wartości i motywację do działania.

Po czym poznasz dzielność?

Czy masz naturalne predyspozycje do odwagi? Sprawdź!

• Działasz mimo strachu, nie pozwalasz, by lęk Cię paraliżował.
• Nie boisz się wyrażać swojego zdania, nawet gdy jest to niepopularne.
• Stawiasz czoła trudnym sytuacjom, zamiast ich unikać.
• Wierzysz, że każde wyzwanie to okazja do wzrostu i nauki.
• Jesteś gotów bronić wartości, które są dla Ciebie ważne.

Mimo obawy przed wystąpieniami publicznymi decydujesz się zabrać głos na ważnym spotkaniu, aby przedstawić swoje argumenty?

Jak rozwijać dzielność?

• Zacznij od małych kroków: Podejmuj małe, odważne decyzje każdego dnia.
• Pokonuj swoje lęki: Świadomie wychodź poza swoją strefę komfortu.
• Trenuj asertywność: Naucz się wyrażać swoje zdanie w sposób stanowczy, ale pełen szacunku.
• Myśl długoterminowo: Skup się na tym, co możesz zyskać, podejmując trudne wyzwania.
• Inspiruj się innymi: Czytaj historie ludzi, którzy wykazali się odwagą w trudnych momentach.

📝 Mini-wyzwanie: Przez tydzień codziennie wykonaj jedną rzecz, która wymaga od Ciebie odwagi – może to być rozmowa z nieznajomym, podjęcie nowego zadania lub powiedzenie „nie” w sytuacji, w której zazwyczaj się ulegasz.
Uwaga! Używanie którejś ze swoich mocnych stron charakteru w sposób innowacyjny przez siedem dni z rzędu podnosi poziom odczuwanego szczęścia, zwiększa skuteczność używania danej mocnej strony i obniża objawy depresji (Schutte, Malouff, 2019).

Jak odwaga może stać się problemem?

Dzielność to niezwykle cenna cecha, która pozwala stawiać czoła trudnościom, bronić swoich przekonań i działać pomimo lęku. Jednak jej nadmiar lub niewłaściwe wykorzystanie może prowadzić do problemów, zarówno w relacjach, jak i w codziennym funkcjonowaniu.

• Jednym z wyzwań jest niepotrzebne ryzyko. Nadmierna brawura może prowadzić do podejmowania nieprzemyślanych decyzji, które mogą mieć poważne konsekwencje. Odwaga nie polega na ignorowaniu zagrożeń, ale na świadomym ich ocenianiu i podejmowaniu działań z rozwagą.
• Dzielność może również przybierać formę nadmiernej konfliktowości. Silne obstawanie przy swoim zdaniu, szczególnie bez otwartości na argumenty innych, może prowadzić do niepotrzebnych sporów. Istotne jest, aby umieć wyrażać swoje przekonania, ale jednocześnie szanować różne punkty widzenia i dążyć do konstruktywnego dialogu.
• Stałe mierzenie się z trudnymi sytuacjami, przeciwnościami i własnymi lękami może także prowadzić do wypalenia. Jeśli odwaga nie idzie w parze z odpowiednim odpoczynkiem i troską o siebie, łatwo jest doprowadzić do stanu, w którym czujemy się psychicznie i fizycznie wyczerpani.
• Kolejną pułapką może być brak elastyczności. Nadmierna pewność co do własnej racji może utrudniać dostosowanie się do nowych okoliczności i odbierać zdolność do konstruktywnej zmiany. Dzielność powinna iść w parze z umiejętnością słuchania, analizowania i modyfikowania swojego podejścia, gdy sytuacja tego wymaga.

Jak dbać o zdrową odwagę?

Aby dzielność była siłą, a nie źródłem problemów, warto rozwijać ją w świadomy sposób:

• Rozróżniaj odwagę od niepotrzebnego ryzyka. Działanie pod wpływem impulsu nie zawsze jest oznaką odwagi – czasem prawdziwą siłą jest umiejętność zatrzymania się i przemyślenia konsekwencji.
• Rozwijaj inteligencję emocjonalną. Świadome zarządzanie swoimi reakcjami pozwala lepiej dostosować odwagę do sytuacji i unikać niepotrzebnych konfliktów.
• Pamiętaj, że odwaga nie oznacza braku strachu. Chodzi o to, aby działać pomimo lęku, ale w sposób przemyślany i zgodny ze swoimi wartościami.
• Zachowaj równowagę między obroną własnych przekonań a otwartością na nowe perspektywy. Prawdziwa siła tkwi nie tylko w niezłomności, ale także w zdolności do słuchania i dostosowywania się do zmieniających się warunków.

Podsumowanie

Dzielność to niezwykle wartościowa cecha, która pozwala przekraczać własne ograniczenia i mierzyć się z wyzwaniami. Świadome pielęgnowanie tej mocnej strony może prowadzić do większej pewności siebie, skuteczniejszego działania i większej satysfakcji z życia. Jednak jak każda cecha, wymaga równowagi – warto rozwijać odwagę w sposób świadomy i strategiczny, aby nie popaść w niepotrzebne ryzyko czy konflikty.

Mocne Strony Charakteru (VIA Character Strenths, Values in Action Character Strengths)

VIA Character Strengths to narzędzie psychologiczne opracowane w celu identyfikacji profili mocnych stron charakteru jednostki stworzone przez dr. Martina Seligmana i Christophera Petersona, wybitnych badaczy i psychologii pozytywnej. Pomaga dokonać klasyfikacji pozytywnych mocnych stron jednostek. Jego celem jest pomaganie ludziom w rozpoznawaniu i rozwijaniu ich potencjału. Wprowadza to nowe podejście w psychologii pozytywnej, mające na celu uczynienie życia bardziej satysfakcjonującym, zamiast skupienia się jedynie na leczeniu chorób psychicznych. Badania nad teorią VIA zostały przeprowadzone na globalną skalę, uwzględniając różne kultury i konteksty.

#kreatywność #ciekawość #rozsądek/otwartość umysłu #pasja zdobywania wiedzy #szerokie horyzonty umysłowe #waleczność/dzielność #pracowitość/wytrwałość #szczerość/autentyczność #witalność/entuzjazm #zdolność do kochania #przynależność/zespołowość #równość/uczciwość #przebaczanie/okazanie litości #skromność/pokora #samoregulacja/samokontrola #podziw dla piękna #nadzieja/optymizm #humor/wesołość #duchowość/religijność #inteligencja społeczna/emocjonalna #życzliwość/wspaniałomyślność #rozsądek/otwartość umysłu #przywództwo #roztropność #wdzięczność